Τι είναι η σατραπεία:
Είναι ο τόπος που διασπαθίζεται το φως. Είναι το χάρτινο ομοίωμα της αλήθειας. Είναι το ισότοπο του κενού. Είναι το απόλυτο έρεβος. Ο τόπος του συντελεσμένου κακού. Η υπόταξη των αξιών. Ο ατομοκεντρισμός της κοινωνίας. Οι ευτελείς συνήθειες.
Και ποιος είναι ο παρακείμενος τόπος της:
Είναι η αγορά, το θέατρο, οι βωμοί. Ο ανθρωποκεντρισμός της κοινωνίας. Η ευνόητη ζωή.
Τι είναι ο καμωμένος για τα μεγάλα και ωραία :
Είναι η αγαθή τύχη της φύσης που σε προικίζεινα βλέπεις μακριά και ίσα, Για να χαρείς και να θαυμάσεις και εντέλλεται σε σένα, να κάνεις ,προ πάντωνκαι άλλους να δουν μακρύτερα.
Τι είναι ο Αρταξέρξης και τα Σούσα:
Είναι το δέλεαρ της οίησης, της αλαζονείας, του κοντόθωρου εγώ.
Τι σημαίνει το "ενδίδεις":
Είναι η επιλογή του εγωκεντρικότερου καλού. Το ενδίδωολοκληρώνεται όταν ταυτόχρονα γνωρίζω ότι απομακρύνομαι από το «καλύτερο» καλό, από ανθρωπιστικότερο άρα ηθικότερο. Το ενδίδωεμπεριέχει προδοσία ιδανικών, και αδυναμία. Είναι η αποχώρηση από την αγορά. Είναι η προσχώρηση στον Αρταξέρξη.
Τι σημαίνει η οδοιπορία:
Είναι η ύστατη ευκαιρία αναστοχασμού, λίγο πριν φτάσεις στα Σούσα. Λίγο πριν διαβείς τον Ρουβικώνα και αναφωνήσεις, σαν τον Ιούλιο καίσαρα, το Aleajactaest- ο κύβος ερρίφθη - Αλλά αυτός ….ερχόταν δεν πήγαινε.
Τι πρέπει να αναστοχάζεται ο οδοιπόρος:
(ο Θεμιστοκλής, εσύ και εγώ)
Τι μεγάλη δυστυχία! Ενώ αξιώθηκα να γνωρίζω το κάλλος της δημηγορίας, έτσι όπως σφυρηλατεί το διάλογο, το σύλλογο, τον αντίλογο της θείας δημοκρατίας. Η ελευθερία του λόγου, αγαπητέ αναγνώστη.
Τι μεγάλη δυστυχία! Ενώ αξιώθηκα να γνωρίζω τη γοητεία της ελεύθερης σκέψηςκαθώς ερευνά με την συμπάθεια των λαθών και την ενθάρρυνση των ζήτω. Η ελευθερία του στοχασμού, αγαπητέ αναγνώστη.
Τι μεγάλη δυστυχία! Ενώ αξιώθηκα να γνωρίζω το βάλσαμο του θεάτρου, καθώς προσομοιώνεται το μέγα πάθος, που βιώνεται «αντί εμού» η Μπαντούρεια μάθηση των ωραίων παραδειγμάτων. Η ελευθερία της μάθησης, αγαπητέ αναγνώστη.
Τι μεγάλη δυστυχία! Ενώ αξιώθηκα να γνωρίζω τα κοσμήματα των χλωρών στεφάνων στο κεφάλι, καθώς ο χρόνος θύεται άξια σε βωμούς θέατρα και αγορές. Η ελευθερία του «ευ ζειν», αγαπητέ αναγνώστη.
Τι μεγάλη δυστυχία! Ενώ αξιώθηκα να γνωρίζω την εύνοια της αγαθής τύχης, καθώς μου δώριζε οίστρο, νου και λόγο για να μπορώ να πω το θαυμαστό «πάταξον μεν άκουσον δε». Η ελευθερία που ζει ο «αγαπός» ,αγαπητέ αναγνώστη, στον Καζαντζάκειο μύθο.
Τελικά! Εγώ να ενδίδω; Εγώ να αφήνομαι να ενδίδω;
Την εκλογήν ελεύθερον δίνει το θείον,
λέει ο Κάλβος, στον ιερό λόχο.Εδώ οι κραταιοί θεοί δεν φροντίζουν, λέει ο Καβάφης, στο ας φρόντιζαν.
Η αγαθή τύχη, έρμαιο των διφορούμενων γαγγλίων;
Εδώ δεν υπάρχει δίλημμα, αγαπητέ αναγνώστη.
Εδώ δεν υπάρχουν δολιχοδρομίες.
Εδώ ενδίδεις, καθώς αφύλαχτες, η συνείδηση και η λογική, βλέπουν το μετείκασμα της ερήμου σαν όαση.
Η αλαζονεία του μικρού εγώ.
Η απόλυτη πλάνη.
ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ
Κωνσταντίνος Καβάφης, «Η Σατραπεία»
Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος
για τα ωραία και μεγάλα έργα
η άδικη αυτή σου η τύχη πάντα
ενθάρρυνσι κ’ επιτυχία να σε αρνείται·
να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες,
και μικροπρέπειες, κι αδιαφορίες.
Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις,
(η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις),
και φεύγεις οδοιπόρος για τα Σούσα,
και πηαίνεις στον μονάρχην Aρταξέρξη
που ευνοϊκά σε βάζει στην αυλή του,
και σε προσφέρει σατραπείες και τέτοια.
Και συ τα δέχεσαι με απελπισία
αυτά τα πράγματα που δεν τα θέλεις.
Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει·
τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,
τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε·
την Aγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.
Aυτά πού θα σ’ τα δώσει ο Aρταξέρξης,
αυτά πού θα τα βρεις στη σατραπεία·
και τι ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.
Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος
για τα ωραία και μεγάλα έργα
η άδικη αυτή σου η τύχη πάντα
ενθάρρυνσι κ’ επιτυχία να σε αρνείται·
να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες,
και μικροπρέπειες, κι αδιαφορίες.
Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις,
(η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις),
και φεύγεις οδοιπόρος για τα Σούσα,
και πηαίνεις στον μονάρχην Aρταξέρξη
που ευνοϊκά σε βάζει στην αυλή του,
και σε προσφέρει σατραπείες και τέτοια.
Και συ τα δέχεσαι με απελπισία
αυτά τα πράγματα που δεν τα θέλεις.
Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει·
τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,
τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε·
την Aγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.
Aυτά πού θα σ’ τα δώσει ο Aρταξέρξης,
αυτά πού θα τα βρεις στη σατραπεία·
και τι ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.
πηγή: antoniskarabatsos.gr