«Όπως ακριβώς οι ερωτικοί προχωρούν ξεκινώντας από το αισθητό κάλλος και καταλήγουν στην μία αρχή όλων των καλών και νοητών, έτσι ακριβώς και ιερατικοί, ξεκινώντας από την ομοιοπάθεια που έχουν όλα τα αισθητά και μεταξύ τους και με τις αόρατες δυνάμεις, κατανόησαν ότι όλα βρίσκονται μέσα σε όλα και έτσι συγκρότησαν την ιερατική, θαυμάζοντας που έβλεπαν ότι τα τελευταία βρίσκονται μέσα στα πρώτα, και τα πρώτα μέσα στα τελευταία, τα χθόνια εν ουρανώ κατ’ αιτία και ουρανίως, και εν τη γη τα ουράνια γηίνως. Αλλιώς πως τα ηλιοτρόπια κινούνται μαζί με τον ήλιο και τα σεληνοτρόπια μαζί με την σελήνη, συμπεριπολόντας όσο μπορούν τους φωστήρες; Γιατί όλα προσεύχονται σύμφωνα με την θέση που έχουν, και υμνούν τους ηγεμόνες ολόκληρων των σειρών είτε με νοητική τρόπο είτε με λογικό είτε με φυσικό είτε με αισθητό τρόπο. Γιατί και το ηλιοτρόπιο κινείται με το μέρος του που είναι ευκίνητο και, αν κανείς κατά την περιστροφή του μπορούσε να το ακούσει να κρούει τον αέρα, θα αντιλαμβάνονταν ότι με αυτόν το ήχο απευθύνει στον Βασιλιά ένα ύμνο τον οποίο μπορεί να απευθύνει ένα φυτό.
Στη γη, λοιπόν, μπορεί να δει κανείς ήλιους και σελήνες με γήινο τρόπο, και στον ουρανό όλα τα φυτά, τους λίθους και τα ζώα να ζούνε με ουράνιο και νοητικό τρόπο. Έχοντας διαπιστώσει αυτά οι παλαιοί σοφοί, προσέφεραν σε κάθε ουράνια δύναμη διαφορετικά αντικείμενα και έτσι μέσω της ομοιότητας προσείλκυσαν τις θείες δυνάμεις στον θνητό τόπο (υποσελήνιος τόπος). Γιατί η ομοιότητα είναι ικανή να συνδέσει μεταξύ τους τα όντα. Γιατί, αν κανείς θερμάνει από πριν ένα φιτίλι και το κρατήσει κάτω από το φώς του λυχναριού όχι μακριά από την φωτιά, θα το δει να ανάβει χωρίς να ακουμπήσει τη φωτιά, και θα δει το άναμμα του κατώτερου μέρους να ξεκινά από πάνω. Ας φανταστείς, λοιπόν, ότι η προθέρμανση του φιτιλιού αντιστοιχεί στην ομοιοπάθεια όσων βρίσκονται εδώ κάτω με όσα βρίσκονται ψηλά, ότι το πλησίασμα και η κατάλληλη τοποθέτηση αντιστοιχεί στην χρησιμοποίηση των υλικών από την ιερατική στην κατάλληλη περίσταση και με τον κατάλληλο τρόπο, ότι η μετάδοση της φωτιάς αντιστοιχεί στην παρουσία του θείου φωτός σε όποιον μπορεί να μετέχει σε αυτό, το άναμμα στην θεοποίηση των θνητών και στην φώτιση των υλικών όντων τα οποία κινούνται προς τα πάνω σύμφωνα με το θείο σπέρμα στο οποίο μετέχουν, όπως το φώς το αναμμένου φιτιλιού.
Στη γη, λοιπόν, μπορεί να δει κανείς ήλιους και σελήνες με γήινο τρόπο, και στον ουρανό όλα τα φυτά, τους λίθους και τα ζώα να ζούνε με ουράνιο και νοητικό τρόπο. Έχοντας διαπιστώσει αυτά οι παλαιοί σοφοί, προσέφεραν σε κάθε ουράνια δύναμη διαφορετικά αντικείμενα και έτσι μέσω της ομοιότητας προσείλκυσαν τις θείες δυνάμεις στον θνητό τόπο (υποσελήνιος τόπος). Γιατί η ομοιότητα είναι ικανή να συνδέσει μεταξύ τους τα όντα. Γιατί, αν κανείς θερμάνει από πριν ένα φιτίλι και το κρατήσει κάτω από το φώς του λυχναριού όχι μακριά από την φωτιά, θα το δει να ανάβει χωρίς να ακουμπήσει τη φωτιά, και θα δει το άναμμα του κατώτερου μέρους να ξεκινά από πάνω. Ας φανταστείς, λοιπόν, ότι η προθέρμανση του φιτιλιού αντιστοιχεί στην ομοιοπάθεια όσων βρίσκονται εδώ κάτω με όσα βρίσκονται ψηλά, ότι το πλησίασμα και η κατάλληλη τοποθέτηση αντιστοιχεί στην χρησιμοποίηση των υλικών από την ιερατική στην κατάλληλη περίσταση και με τον κατάλληλο τρόπο, ότι η μετάδοση της φωτιάς αντιστοιχεί στην παρουσία του θείου φωτός σε όποιον μπορεί να μετέχει σε αυτό, το άναμμα στην θεοποίηση των θνητών και στην φώτιση των υλικών όντων τα οποία κινούνται προς τα πάνω σύμφωνα με το θείο σπέρμα στο οποίο μετέχουν, όπως το φώς το αναμμένου φιτιλιού.
- η προθέρμανση του φιτιλιού αντιστοιχεί στην ομοιοπάθεια όσων βρίσκονται εδώ κάτω με όσα βρίσκονται ψηλά,
- το πλησίασμα και η κατάλληλη τοποθέτηση αντιστοιχεί στην χρησιμοποίηση των υλικών από την ιερατική στην κατάλληλη περίσταση και με τον κατάλληλο τρόπο,
- η μετάδοση της φωτιάς αντιστοιχεί στην παρουσία του θείου φωτός σε όποιον μπορεί να μετέχει σε αυτό,
- το άναμμα στην θεοποίηση των θνητών και στην φώτιση των υλικών όντων τα οποία κινούνται προς τα πάνω σύμφωνα με το θείο σπέρμα στο οποίο μετέχουν, όπως το φώς το αναμμένου φιτιλιού
Και ο λωτός επιδεικνύει την ομοιοπάθεια, καθώς μένει κλειστό προτού εμφανιστεί το φώς, και πάλι μαζεύεται όταν ο ήλιος οδεύει προς την δύση. Σε τι διαφέρει λοιπόν το να υμνούν οι άνθρωποι τον ήλιο ανεβάζοντας και κατεβάζοντας τα σαγόνια ή τα χείλη τους από το να τον υμνεί το τριφύλλι κλείνοντας και ανοίγοντας τα φύλλα του; Γιατί αυτά είναι τα σαγόνια του τριφυλλιού και ο ύμνος του είναι φυσικός. Και γιατί πρέπει να μιλάω για τα φυτά στα οποία υπάρχει κάποιο ίχνος γενεσιουργού ζωής; Μπορούμε να δούμε και λίθους που ζωντανεύουν από την επίδραση των αστέρων, όπως βλέπουμε τον ηλίτη λίθο να μιμείται με τις χρυσόμορφες ακτίνες του τις ηλιακές ακτίνες, ή το αποκαλούμενο μάτι του Βήλου, που λένε ότι πρέπει να το αποκαλούμε μάτι του ήλιου, να έχει σχήμα παραπλήσιο με τις κόρες των ματιών και να εκπέμπει από την κόρη που έχει μέσα του ένα αστραφτερό φώς, ή τον σεληνίτη λίθο να μετατρέπει με τη μορφή και με την κίνηση του μαζί με την σελήνη, και τον ηλιοσέληνο λίθο ως αγάλματα της συνόδου των φοστήρων.
Έτσι όλα είναι γεμάτα από τους θεούς, τα επίγεια από τους ουράνιους, τα ουράνια από τους υπερουράνιους, και κάθε σειρά προχωρά αποκτώντας πλήθος μέχρι τα κατώτατα. Γιατί όσα περιέχονται σε ένα πριν από τα πάντα, αυτά εμφανίστηκαν και μέσα στα πάντα. Σε αυτά ανήκουν και οι συστάσεις των ψυχών που κάθε μία τους υπάγεται σε διαφορετικό θεό, και έπειτα το πλήθος των ζώων, για παράδειγμα τα ζώα που υπάγονται στον ήλιο, όπως τα λιοντάρια και οι πετεινοί που μετέχουν και αυτά στο θείο σύμφωνα με την δική τους βαθμίδα.
Και είναι θαυμαστό πως όσα ανάμεσά τους είναι μακρύτερα ως προς την δύναμη και το μέγεθος προκαλούν τον φόβο σε όσα είναι ισχυρότερα ως προς και τα δύο. Γιατί το λιοντάρι, λένε, φοβάται τον πετεινό. Το αίτιο για αυτό το πράγμα δεν είναι δυνατόν να το εξάγουμε από την αίσθηση, αλλά από την νοητική έρευνα και από την διαφορά που υπάρχει μέσα στα αίτια. Για παράδειγμα, στον πετεινό είναι εμφανέστερη η παρουσία των συμβόλων του ήλιου. Το δείχνει ο πετεινός που συναισθάνεται τις περιστροφές του ήλιου και αναπέμπει ύμνο στον φωστήρα όταν αυτός φτάνει πλησιάζει και όταν φτάνει στα κέντρα. Για αυτό και παρουσιάστηκαν κάποιοι Άγγελοι του Ήλιου να έχουν τέτοιες μορφές και, παρότι αμόρφωτοι, εμφανίζονται με μορφή σε εμάς που είμαστε εγκλωβισμένη μέσα σε μορφή. Στο παρελθόν, μάλιστα, λένε ότι κάποιος ηλιακός Δαίμονας που εμφανίστηκε με πρόσωπο λιονταριού, εξαφανίστηκε όταν είδε πετεινό. Επειδή φοβήθηκε τα σύμβολα των ανώτερων δυνάμεων. Γιατί και οι πολλοί, βλέποντας τις εικόνες θείων ανδρών, λόγω των εικόνων, αποτράπηκαν από το να κάνουν κάτι μιαρό.
Και γενικά όλα τα όντα κινούνται με τις περιστροφές του φωστήρα, όπως τα φυτά που έχουν ειπωθεί, άλλα μιμούνται το σχήμα των ακτίνων του, όπως ο φοίνικας, άλλα τη διάπυρη ουσία, όπως η δάφνη, και άλλα κάτι άλλο. Μπορείς, λοιπόν, να δεις τις ιδιότητες που είναι συγκεντρωμένες στον ήλιο να διαιρούνται στους Αγγέλους, στους Δαίμονες, στις ψυχές, στα ζώα, στα φυτά και στους λίθους που μετέχουν στον ήλιο. Για αυτό και οι καθοδηγητές της ιερατικής τέχνης έχουν ανακαλύψει τα θεραπεία (λατρεία) των ανώτερων δυνάμεων από όσα βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας, άλλοτε αναμειγνύοντας και άλλοτε κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές. Η ανάμειξη οφείλεται στο γεγονός ότι βλέπουν πως καθετί αμιγές έχει κάποια ιδιότητα του θεού, αλλά δεν επαρκεί για την προσέλευση εκείνου. Για αυτό με την ανάμειξη των πολλών ενώνουν τις επιρροές που έχουν προ-αναφερθεί και εξομοιώνουν το μείγμα που προκύπτει από όλα με εκείνο το σύνολο που υπάρχει πριν από όλα. Και πολλές φορές κατασκευάζοντας ανάμεικτα αγάλματα και θυμιάματα, ανακατεύοντας μαζί τα διαιρεμένα σύμβολα και κατασκευάζοντας με την τέχνη κάτι που μοιάζει με το θείο το οποί περιλαμβάνει ενωμένα περισσότερες δυνάμεις. Ο επιμερισμός των δυνάμεων, βέβαια, εξασθένησε καθεμιά τους, αλλά η ανάμιξη τους τις επαναφέρει στην μορφή του υποδείγματος. Μερικές φορές, όμως, αρκεί για την πράξη ένα φυτό ή ένας λίθος. Γιατί για την αυτοφάνεια ενός θεού επαρκεί το κνέωρον, για την προφύλαξη η δάφνη, η ράμνος, η σκύλλα (σκιλλοκρεμμύδα), το κοράλλι, το διαμάντι και ο ίασπις, για την πρόγνωση η καρδιά του ασπάλακος και για τους καθαρμούς το θειάφι και το θαλάσσιο ύδωρ.
Μέσω της ομοιοπάθειας, λοιπόν, προσελκύουν, και μέσω της αντιπάθειας απομακρύνουν, κάνοντας, για παράδειγμα, καθαρμούς με το θειάφι και με την πίσσα ή ραντίζοντας με θαλασσινό ύδωρ. Γιατί το θειάφι καθαίρει λόγω της οξύτητας της οσμής του, ενώ το θαλασσινό ύδωρ επειδή μετέχει στην δύναμη του πυρός.
Και στις τελετές και στις υπόλοιπες περί τους Θεούς θεραπείες επέλεξαν τα κατάλληλα ζώα και κάποια άλλα. Ξεκινώντας, λοιπόν, από αυτά και από παρόμοια, αναγνώρισαν τις δαιμονικές δυνάμεις, των οποίων οι υπάρξεις συνδέονται με τις δυνάμεις που βρίσκονται μέσα στην φύση και μέσω στα σώματα, και μέσω αυτών ακριβώς των πραγμάτων τις προσέλκυσαν να έρθουν σε επαφή μαζί τους. Και από αυτές πλέον ανέτρεξαν στις ίδιες τις δημιουργίες των Θεών, άλλοτε καθοδηγούμενοι από τους. Θεούς και άλλοτε οδηγούμενοι εύστοχα οι ίδιοι από μόνοι τους στην επινόηση των κατάλληλων συμβόλων. Και έτσι λοιπόν, αφήνοντας κάτω την φύση και τις φυσικές ενέργειες, χρησιμοποίησαν τις πρωτουργές και θείες δυνάμεις.»[1]
Έτσι όλα είναι γεμάτα από τους θεούς, τα επίγεια από τους ουράνιους, τα ουράνια από τους υπερουράνιους, και κάθε σειρά προχωρά αποκτώντας πλήθος μέχρι τα κατώτατα. Γιατί όσα περιέχονται σε ένα πριν από τα πάντα, αυτά εμφανίστηκαν και μέσα στα πάντα. Σε αυτά ανήκουν και οι συστάσεις των ψυχών που κάθε μία τους υπάγεται σε διαφορετικό θεό, και έπειτα το πλήθος των ζώων, για παράδειγμα τα ζώα που υπάγονται στον ήλιο, όπως τα λιοντάρια και οι πετεινοί που μετέχουν και αυτά στο θείο σύμφωνα με την δική τους βαθμίδα.
Και είναι θαυμαστό πως όσα ανάμεσά τους είναι μακρύτερα ως προς την δύναμη και το μέγεθος προκαλούν τον φόβο σε όσα είναι ισχυρότερα ως προς και τα δύο. Γιατί το λιοντάρι, λένε, φοβάται τον πετεινό. Το αίτιο για αυτό το πράγμα δεν είναι δυνατόν να το εξάγουμε από την αίσθηση, αλλά από την νοητική έρευνα και από την διαφορά που υπάρχει μέσα στα αίτια. Για παράδειγμα, στον πετεινό είναι εμφανέστερη η παρουσία των συμβόλων του ήλιου. Το δείχνει ο πετεινός που συναισθάνεται τις περιστροφές του ήλιου και αναπέμπει ύμνο στον φωστήρα όταν αυτός φτάνει πλησιάζει και όταν φτάνει στα κέντρα. Για αυτό και παρουσιάστηκαν κάποιοι Άγγελοι του Ήλιου να έχουν τέτοιες μορφές και, παρότι αμόρφωτοι, εμφανίζονται με μορφή σε εμάς που είμαστε εγκλωβισμένη μέσα σε μορφή. Στο παρελθόν, μάλιστα, λένε ότι κάποιος ηλιακός Δαίμονας που εμφανίστηκε με πρόσωπο λιονταριού, εξαφανίστηκε όταν είδε πετεινό. Επειδή φοβήθηκε τα σύμβολα των ανώτερων δυνάμεων. Γιατί και οι πολλοί, βλέποντας τις εικόνες θείων ανδρών, λόγω των εικόνων, αποτράπηκαν από το να κάνουν κάτι μιαρό.
Και γενικά όλα τα όντα κινούνται με τις περιστροφές του φωστήρα, όπως τα φυτά που έχουν ειπωθεί, άλλα μιμούνται το σχήμα των ακτίνων του, όπως ο φοίνικας, άλλα τη διάπυρη ουσία, όπως η δάφνη, και άλλα κάτι άλλο. Μπορείς, λοιπόν, να δεις τις ιδιότητες που είναι συγκεντρωμένες στον ήλιο να διαιρούνται στους Αγγέλους, στους Δαίμονες, στις ψυχές, στα ζώα, στα φυτά και στους λίθους που μετέχουν στον ήλιο. Για αυτό και οι καθοδηγητές της ιερατικής τέχνης έχουν ανακαλύψει τα θεραπεία (λατρεία) των ανώτερων δυνάμεων από όσα βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας, άλλοτε αναμειγνύοντας και άλλοτε κάνοντας τις κατάλληλες επιλογές. Η ανάμειξη οφείλεται στο γεγονός ότι βλέπουν πως καθετί αμιγές έχει κάποια ιδιότητα του θεού, αλλά δεν επαρκεί για την προσέλευση εκείνου. Για αυτό με την ανάμειξη των πολλών ενώνουν τις επιρροές που έχουν προ-αναφερθεί και εξομοιώνουν το μείγμα που προκύπτει από όλα με εκείνο το σύνολο που υπάρχει πριν από όλα. Και πολλές φορές κατασκευάζοντας ανάμεικτα αγάλματα και θυμιάματα, ανακατεύοντας μαζί τα διαιρεμένα σύμβολα και κατασκευάζοντας με την τέχνη κάτι που μοιάζει με το θείο το οποί περιλαμβάνει ενωμένα περισσότερες δυνάμεις. Ο επιμερισμός των δυνάμεων, βέβαια, εξασθένησε καθεμιά τους, αλλά η ανάμιξη τους τις επαναφέρει στην μορφή του υποδείγματος. Μερικές φορές, όμως, αρκεί για την πράξη ένα φυτό ή ένας λίθος. Γιατί για την αυτοφάνεια ενός θεού επαρκεί το κνέωρον, για την προφύλαξη η δάφνη, η ράμνος, η σκύλλα (σκιλλοκρεμμύδα), το κοράλλι, το διαμάντι και ο ίασπις, για την πρόγνωση η καρδιά του ασπάλακος και για τους καθαρμούς το θειάφι και το θαλάσσιο ύδωρ.
Μέσω της ομοιοπάθειας, λοιπόν, προσελκύουν, και μέσω της αντιπάθειας απομακρύνουν, κάνοντας, για παράδειγμα, καθαρμούς με το θειάφι και με την πίσσα ή ραντίζοντας με θαλασσινό ύδωρ. Γιατί το θειάφι καθαίρει λόγω της οξύτητας της οσμής του, ενώ το θαλασσινό ύδωρ επειδή μετέχει στην δύναμη του πυρός.
Και στις τελετές και στις υπόλοιπες περί τους Θεούς θεραπείες επέλεξαν τα κατάλληλα ζώα και κάποια άλλα. Ξεκινώντας, λοιπόν, από αυτά και από παρόμοια, αναγνώρισαν τις δαιμονικές δυνάμεις, των οποίων οι υπάρξεις συνδέονται με τις δυνάμεις που βρίσκονται μέσα στην φύση και μέσω στα σώματα, και μέσω αυτών ακριβώς των πραγμάτων τις προσέλκυσαν να έρθουν σε επαφή μαζί τους. Και από αυτές πλέον ανέτρεξαν στις ίδιες τις δημιουργίες των Θεών, άλλοτε καθοδηγούμενοι από τους. Θεούς και άλλοτε οδηγούμενοι εύστοχα οι ίδιοι από μόνοι τους στην επινόηση των κατάλληλων συμβόλων. Και έτσι λοιπόν, αφήνοντας κάτω την φύση και τις φυσικές ενέργειες, χρησιμοποίησαν τις πρωτουργές και θείες δυνάμεις.»[1]
—Βλ. Πρόκλος «Περί της Καθ’ Έλληνας Ιερατικής τέχνης, 148.2 – 151.23» —
[1] De sacrificio et magia 148.2t ` to De sacrificio et magia 151.23
<περὶ τῆς καθ᾽ Ἕλληνας ἱερατικῆς τέχνης.>
Ὥσπερ οἱ ἐρωτικοὶ ἀπὸ τῶν ἐν αἰσθήσει καλῶν ὁδῷ προϊόντες ἐπ᾽ αὐτὴν καταντῶσι τὴν μίαν τῶν καλῶν πάντων καὶ νοητῶν ἀρχήν, οὕτως καὶ οἱ ἱερατικοὶ ἀπὸ τῆς ἐν τοῖς φαινομένοις ἅπασι συμπαθείας πρός τε ἄλληλα καὶ πρὸς τὰς ἀφανεῖς δυνάμεις, πάντα ἐν πᾶσι κατανοήσαντες, τὴν ἐπιστήμην τὴν ἱερατικὴν συνεστήσαντο, θαυμάσαντες τῷ βλέπειν ἔν τε τοῖς πρώτοις τὰ ἔσχατα καὶ ἐν τοῖς ἐσχάτοις τὰ πρώτιστα, ἐν οὐρανῷ μὲν τὰ χθόνια κατ᾽ αἰτίαν καὶ οὐρανίως, ἔν τε γῇ τὰ οὐράνια γηΐνως. ῍Η πόθεν ἡλιοτρόπια μὲν ἡλίῳ, σεληνοτρόπια δὲ σελήνῃ συγκινεῖται συμπεριπολοῦντα ἐς δύναμιν τοῖς τοῦ κόσμου φωστῆρσιν; Εὔχεται γὰρ πάντα κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν καὶ ὑμνεῖ τοὺς ἡγεμόνας τῶν σειρῶν ὅλων ἢ νοερῶς ἢ λογικῶς ἢ φυσικῶς ἢ αἰσθητῶς· ἐπεὶ καὶ τὸ ἡλιοτρόπιον ᾧ ἔστιν εὔλυτον, τούτῳ κινεῖται καί, εἰ δή τις αὐτοῦ κατὰ τὴν περιστροφὴν ἀκούειν τὸν ἀέρα πλήσσοντος οἷός τε ἦν, ὕμνον ἄν τινα διὰ τοῦ ἤχου τούτου συνῄσθετο τῷ Βασιλεῖ προσάγοντος, ὃν δύναται φυτὸν ὑμνεῖν.
Ἐν μὲν οὖν τῇ γῇ χθονίως ἐστὶν ἡλίους καὶ σελήνας ὁρᾶν, ἐν οὐρανῷ δὲ οὐρανίως τά τε φυτὰ πάντα καὶ λίθους καὶ ζῷα, ζῶντα νοερῶς. Ἃ δὴ κατιδόντες οἱ πάλαι σοφοί, τὰ μὲν ἄλλοις, τὰ δὲ ἄλλοις προσάγοντες τῶν οὐρανίων, ἐπήγοντο θείας δυνάμεις εἰς τὸν θνητὸν τόπον καὶ διὰ τῆς ὁμοιότητος ἐφειλκύσαντο· ἱκανὴ γὰρ ἡ ὁμοιότης συνάπτειν τὰ ὄντα ἀλλήλοις· ἐπεὶ καί, εἴ τις θρυαλλίδα προθερμήνας ὑπόσχοι τῷ λυχναίῳ φωτὶ μὴ πόρρω τοῦ πυρός, ἴδοι ἂν αὐτὴν ἐξαπτομένην μὴ ψαύουσαν τοῦ πυρός, καὶ τὴν ἔξαψιν ἄνωθεν τοῦ κατωτέρω γινομένην. Ἀναλόγως οὖν ἡ μὲν προθέρμανσις νοείσθω σοι τῇ συμπαθείᾳ τῶν τῇδε πρὸς ἐκεῖνα, ἡ δὲ προσαγωγὴ καὶ ἐν καλῷ θέσις τῇ τῆς ἱερατικῆς τέχνης κατά τε καιρὸν τὸν πρέποντα καὶ τρόπον τὸν οἰκεῖον προσχρήσει τῶν ὑλῶν, ἡ δὲ τοῦ πυρὸς διάδοσις τῇ παρουσίᾳ τοῦ θείου φωτὸς εἰς τὸ δυνάμενον μετέχειν, ἡ δὲ ἔξαψις τῇ θειώσει τῶν θνητῶν καὶ τῇ περιλάμψει τῶν ἐνύλων, ἃ δὴ κινεῖται πρὸς τὸ ἄνω λοιπὸν κατὰ τὸ μετασχεθὲν ὑπ᾽ αὐτῶν σπέρμα θεῖον, ὥσπερ τὸ τῆς ἐξαφθείσης θρυαλλίδος φῶς.
Καὶ ὁ λωτὸς δὲ παρίστησι τὴν συμπάθειαν, μεμυκὼς μὲν πρὸ τῶν ἡλιακῶν αὐγῶν, διαπτυσσόμενος δέ πως ἠρέμα τοῦ ἡλίου πρῶτον φανέντος, καὶ ὅσον ὑψοῦται τὸ φῶς, ἐξαπλούμενος, καὶ αὖθις συναγόμενος, ἐπὶ δύσιν ἰόντος. Τί δὴ οὖν διαφέρει τοὺς ἀνθρώπους αἴροντας ἢ τιθέντας <τὰς> γένυς ἢ τὰ χείλη ὑμνεῖν τὸν ἥλιον, ἢ τὸν λωτὸν τὰ φύλλα συμπτύσσοντα καὶ ἀναπλοῦντα; Γίγνεται γὰρ ἀντὶ τῶν γενύων ταῦτα τῷ λωτῷ, καὶ ὁ ὕμνος φυσικός. Καὶ τί δεῖ λέγειν περὶ φυτῶν οἷς ὑπάρχει ζωῆς ἴχνος τι γεννητικῆς; Ἀλλὰ καὶ λίθους ἔστιν ἰδεῖν ταῖς τῶν φωστήρων ἀπορροίαις ἐμπνέοντας, ὡς τὸν μὲν ἡλίτην ταῖς χρυσοειδέσιν ἀκτῖσιν ὁρῶμεν τὰς ἡλιακὰς ἀκτῖνας μιμούμενον, τὸν δὲ Βήλου προσαγορευόμενον ὀφθαλμὸν καὶ σχῆμα παραπλήσιον ἔχοντα κόραις ὀφθαλμῶν καὶ ἐκ μέσης τῆς ἐν αὐτῷ κόρης στιλπνὸν ἀφιέντα φῶς, ὅν φασιν ἡλίου χρῆναι καλεῖν ὀφθαλμόν, τὸν δὲ σεληνίτην τύπῳ τε καὶ κινήσει σὺν τῇ σελήνῃ τρεπόμε νον, τὸν δὲ ἡλιοσέληνον τῆς συνόδου τῶν φωστήρων τούτων οἷον ἄγαλμα ταῖς κατ᾽ οὐρανὸν συνόδοις τε καὶ διαστάσεσιν ἀφομοιωθέν. Οὕτω μεστὰ πάντα θεῶν, τὰ μὲν ἐν γῇ τῶν οὐρανίων, τὰ δὲ ἐν οὐρανῷ τῶν ὑπὲρ τὸν οὐρανόν, καὶ πρόεισιν ἑκάστη πληθυομένη σειρὰ μέχρι τῶν ἐσχάτων· τὰ γὰρ ἐν ἑνὶ πρὸ τῶν πάντων, ταῦτα ἐν πᾶσιν ἐξεφάνη, ἐν οἷς καὶ ψυχῶν συστάσεις ἄλλων ὑπ᾽ ἄλλοις ταττομένων θεοῖς, ἔπειτα ζῴων ἡλιακῶν εἰ τύχοι πλῆθος, οἷον λέοντες καὶ ἀλεκτρυόνες, μετέχοντες καὶ αὐτοὶ τοῦ θείου κατὰ τὴν ἑαυτῶν τάξιν. Καὶ τὸ θαυμαστὸν ὅπως ἐν τούτοις τὰ ἐλάττονα δυνάμει τε καὶ μεγέθει τοῖς κατ᾽ ἄμφω κρείττοσίν ἐστι φοβερά· ὑποστέλλεται γὰρ ὁ λέων, φασί, τὸν ἀλεκτρυόνα. Τὸ δὲ αἴτιον ἀπὸ μὲν τῆς αἰσθήσεως οὐκ ἔστι λαβεῖν, ἀπὸ δὲ τῆς νοερᾶς ἐπιβλέψεως καὶ τῆς ἐν τοῖς αἰτίοις διαφορᾶς. Ἐνεργεστέρα γοῦν ἐστιν ἡ τῶν ἡλιακῶν συμβόλων εἰς τὸν ἀλεκτρυόνα παρουσία· δηλοῖ δὲ τῶν ἡλιακῶν περιόδων συναισθανόμενος καὶ ᾄδων ὕμνον τῷ φωστῆρι προσιόντι τε καὶ ἐπὶ τὰ λοιπὰ κέντρα τρεπομένῳ· διὸ καὶ ἄγγελοί τινες ἡλιακοὶ ὤφθησαν τοιαύτας ἔχοντες μορφάς, καὶ ὄντες ἀμόρφωτοι, φαίνονται τοῖς ἐν μορφῇ κατεχομένοις ἡμῖν μεμορφωμένοι. ῎Ηδη δέ τινα τῶν ἡλιακῶν δαιμόνων λεοντοπρόσωπον φαινόμενον, ἀλεκτρυόνος δειχθέντος, ἀφανῆ γενέσθαι φασὶν ὑποστελλόμενον τὰ τῶν κρειττόνων συνθήματα· ἐπεὶ καὶ θείων ἀνδρῶν εἰκόνας ὁρῶντες πολλοὶ ἀνεστάλησαν ὑπ᾽ αὐταῖς τι τῶν μιαρῶν ἐνεργεῖν.
Ἁπλῶς δὲ τὰ μὲν ταῖς περιόδοις τοῦ φωστῆρος συγκινεῖται, ὡς τὰ εἰρημένα φυτά, τὰ δὲ τὸ σχῆμα μιμεῖται τῶν ἀκτίνων, ὥσπερ ὁ φοῖνιξ, τὰ δὲ τὴν ἐμπύριον οὐσίαν, ὥσπερ ἡ δάφνη, τὰ δὲ ἄλλο τι. Ἴδοις ἂν οὖν τὰς συνεσπειραμένας ἰδιότητας ἐν ἡλίῳ μεριζομένας ἐν τοῖς μετέχουσιν ἀγγέλοις, δαίμοσι, ψυχαῖς, ζῴοις, φυτοῖς, λίθοις. Ὅθεν οἱ τῆς ἱερατικῆς ἡγεμόνες ἀπὸ τῶν ἐν ὀφθαλμοῖς κειμένων τὴν τῶν ἀνωτέρω δυνάμεων θεραπείαν εὑρήκασι, τὰ μὲν μίξαντες, τὰ δὲ οἰκείως ἀναιρούμενοι· ἡ δὲ μῖξις διὰ τὸ βλέπειν τῶν ἀμίκτων ἕκα στόν τινα ἔχον ἰδιότητα τοῦ θεοῦ, οὐ μὴν ἐξαρκοῦν πρὸς τὴν ἐκείνου πρόκλησιν· διὸ τῇ μίξει τῶν πολλῶν ἑνίζουσι τὰς προειρημένας ἀπορροίας καὶ ἐξομοιοῦσι τὸ ἐκ πάντων ἓν γενόμενον πρὸς ἐκεῖνο τὸ πρὸ τῶν πάντων ὅλον· καὶ ἀγάλματα πολλάκις κατασκευάζουσι σύμμικτα καὶ θυμιάματα, φυράσαντες εἰς ἓν τὰ μερισθέντα συνθήματα καὶ ποιήσαντες τέχνῃ ὁποῖον κατ᾽ οὐσίαν τὸ θεῖον περιληπτικὸν καθ᾽ ἕνωσιν τῶν πλειόνων δυνάμεων, ὧν ὁ μὲν μερισμὸς ἠμύδρωσεν ἑκάστην, ἡ δὲ μῖξις ἐπανήγαγεν εἰς τὴν τοῦ παραδείγματος ἰδέαν. Ἔστι δὲ ὅτε καὶ μία πόα καὶ λίθος εἷς ἀρκεῖ πρὸς τὸ ἔργον· ἀπόχρη γὰρ πρὸς μὲν αὐτοφάνειαν τὸ κνέωρον, πρὸς δὲ φυλακὴν δάφνη, ῥάμνος, σκύλλα, κουράλιον, ἀδάμας καὶ ἴασπις, πρὸς δὲ πρόγνωσιν ἡ τοῦ ἀσπάλακος καρδία, πρὸς δὲ καθάρσεις τὸ θεῖον καὶ τὸ θαλάττιον ὕδωρ.
Διὰ μὲν οὖν τῆς συμπαθείας προσήγοντο, διὰ δὲ τῆς ἀντιπαθείας ἀπήλαυνον, καθαίροντες εἰ τύχοι θείῳ καὶ ἀσφάλτῳ καὶ περιρραίνοντες θαλάττῃ· καθαίρει γὰρ τὸ μὲν θεῖον διὰ τὸ δριμὺ τῆς ὀσμῆς, ἡ δὲ θάλαττα διὰ τὸ μετέχειν ἐμπυρίου δυνάμεως.
Καὶ ἐν ταῖς τελεταῖς δὲ καὶ ταῖς ἄλλαις περὶ τοὺς θεοὺς θεραπείαις ζῷά τε προσήκοντα ἐξελέγοντο καὶ ἕτερ᾽ ἄττα. Ἀπὸ δὴ τούτων καὶ τῶν τοιούτων ὁρμηθέντες, τὰς δαιμονίους δυνάμεις ἔγνωσαν, ὡς προσεχεῖς εἰσιν οὐσίαι τῆς ἐν τῇ φύσει καὶ τοῖς σώμασιν ἐνεργείας, καὶ ἐπηγάγοντο δι᾽ αὐτῶν τούτων εἰς συνουσίαν· ἀπὸ δὲ τούτων ἐπ᾽ αὐτὰς ἤδη τὰς τῶν θεῶν ἀνέδραμον ποιήσεις, τὰ μὲν ἀπ᾽ αὐτῶν διδασκόμενοι, τὰ δὲ καὶ αὐτοὶ κινούμενοι παρ᾽ ἑαυτῶν εὐστόχως εἰς τὴν τῶν οἰκείων συμβόλων ἐπίνοιαν· καὶ οὕτω λοιπόν, τὴν φύσιν καὶ τὰς φυσικὰς ἐνεργείας κάτω καταλιπόντες, ταῖς πρωτουργοῖς καὶ θείαις ἐχρήσαντο δυνάμεσι.
πηγή: eleysis69
<περὶ τῆς καθ᾽ Ἕλληνας ἱερατικῆς τέχνης.>
Ὥσπερ οἱ ἐρωτικοὶ ἀπὸ τῶν ἐν αἰσθήσει καλῶν ὁδῷ προϊόντες ἐπ᾽ αὐτὴν καταντῶσι τὴν μίαν τῶν καλῶν πάντων καὶ νοητῶν ἀρχήν, οὕτως καὶ οἱ ἱερατικοὶ ἀπὸ τῆς ἐν τοῖς φαινομένοις ἅπασι συμπαθείας πρός τε ἄλληλα καὶ πρὸς τὰς ἀφανεῖς δυνάμεις, πάντα ἐν πᾶσι κατανοήσαντες, τὴν ἐπιστήμην τὴν ἱερατικὴν συνεστήσαντο, θαυμάσαντες τῷ βλέπειν ἔν τε τοῖς πρώτοις τὰ ἔσχατα καὶ ἐν τοῖς ἐσχάτοις τὰ πρώτιστα, ἐν οὐρανῷ μὲν τὰ χθόνια κατ᾽ αἰτίαν καὶ οὐρανίως, ἔν τε γῇ τὰ οὐράνια γηΐνως. ῍Η πόθεν ἡλιοτρόπια μὲν ἡλίῳ, σεληνοτρόπια δὲ σελήνῃ συγκινεῖται συμπεριπολοῦντα ἐς δύναμιν τοῖς τοῦ κόσμου φωστῆρσιν; Εὔχεται γὰρ πάντα κατὰ τὴν οἰκείαν τάξιν καὶ ὑμνεῖ τοὺς ἡγεμόνας τῶν σειρῶν ὅλων ἢ νοερῶς ἢ λογικῶς ἢ φυσικῶς ἢ αἰσθητῶς· ἐπεὶ καὶ τὸ ἡλιοτρόπιον ᾧ ἔστιν εὔλυτον, τούτῳ κινεῖται καί, εἰ δή τις αὐτοῦ κατὰ τὴν περιστροφὴν ἀκούειν τὸν ἀέρα πλήσσοντος οἷός τε ἦν, ὕμνον ἄν τινα διὰ τοῦ ἤχου τούτου συνῄσθετο τῷ Βασιλεῖ προσάγοντος, ὃν δύναται φυτὸν ὑμνεῖν.
Ἐν μὲν οὖν τῇ γῇ χθονίως ἐστὶν ἡλίους καὶ σελήνας ὁρᾶν, ἐν οὐρανῷ δὲ οὐρανίως τά τε φυτὰ πάντα καὶ λίθους καὶ ζῷα, ζῶντα νοερῶς. Ἃ δὴ κατιδόντες οἱ πάλαι σοφοί, τὰ μὲν ἄλλοις, τὰ δὲ ἄλλοις προσάγοντες τῶν οὐρανίων, ἐπήγοντο θείας δυνάμεις εἰς τὸν θνητὸν τόπον καὶ διὰ τῆς ὁμοιότητος ἐφειλκύσαντο· ἱκανὴ γὰρ ἡ ὁμοιότης συνάπτειν τὰ ὄντα ἀλλήλοις· ἐπεὶ καί, εἴ τις θρυαλλίδα προθερμήνας ὑπόσχοι τῷ λυχναίῳ φωτὶ μὴ πόρρω τοῦ πυρός, ἴδοι ἂν αὐτὴν ἐξαπτομένην μὴ ψαύουσαν τοῦ πυρός, καὶ τὴν ἔξαψιν ἄνωθεν τοῦ κατωτέρω γινομένην. Ἀναλόγως οὖν ἡ μὲν προθέρμανσις νοείσθω σοι τῇ συμπαθείᾳ τῶν τῇδε πρὸς ἐκεῖνα, ἡ δὲ προσαγωγὴ καὶ ἐν καλῷ θέσις τῇ τῆς ἱερατικῆς τέχνης κατά τε καιρὸν τὸν πρέποντα καὶ τρόπον τὸν οἰκεῖον προσχρήσει τῶν ὑλῶν, ἡ δὲ τοῦ πυρὸς διάδοσις τῇ παρουσίᾳ τοῦ θείου φωτὸς εἰς τὸ δυνάμενον μετέχειν, ἡ δὲ ἔξαψις τῇ θειώσει τῶν θνητῶν καὶ τῇ περιλάμψει τῶν ἐνύλων, ἃ δὴ κινεῖται πρὸς τὸ ἄνω λοιπὸν κατὰ τὸ μετασχεθὲν ὑπ᾽ αὐτῶν σπέρμα θεῖον, ὥσπερ τὸ τῆς ἐξαφθείσης θρυαλλίδος φῶς.
Καὶ ὁ λωτὸς δὲ παρίστησι τὴν συμπάθειαν, μεμυκὼς μὲν πρὸ τῶν ἡλιακῶν αὐγῶν, διαπτυσσόμενος δέ πως ἠρέμα τοῦ ἡλίου πρῶτον φανέντος, καὶ ὅσον ὑψοῦται τὸ φῶς, ἐξαπλούμενος, καὶ αὖθις συναγόμενος, ἐπὶ δύσιν ἰόντος. Τί δὴ οὖν διαφέρει τοὺς ἀνθρώπους αἴροντας ἢ τιθέντας <τὰς> γένυς ἢ τὰ χείλη ὑμνεῖν τὸν ἥλιον, ἢ τὸν λωτὸν τὰ φύλλα συμπτύσσοντα καὶ ἀναπλοῦντα; Γίγνεται γὰρ ἀντὶ τῶν γενύων ταῦτα τῷ λωτῷ, καὶ ὁ ὕμνος φυσικός. Καὶ τί δεῖ λέγειν περὶ φυτῶν οἷς ὑπάρχει ζωῆς ἴχνος τι γεννητικῆς; Ἀλλὰ καὶ λίθους ἔστιν ἰδεῖν ταῖς τῶν φωστήρων ἀπορροίαις ἐμπνέοντας, ὡς τὸν μὲν ἡλίτην ταῖς χρυσοειδέσιν ἀκτῖσιν ὁρῶμεν τὰς ἡλιακὰς ἀκτῖνας μιμούμενον, τὸν δὲ Βήλου προσαγορευόμενον ὀφθαλμὸν καὶ σχῆμα παραπλήσιον ἔχοντα κόραις ὀφθαλμῶν καὶ ἐκ μέσης τῆς ἐν αὐτῷ κόρης στιλπνὸν ἀφιέντα φῶς, ὅν φασιν ἡλίου χρῆναι καλεῖν ὀφθαλμόν, τὸν δὲ σεληνίτην τύπῳ τε καὶ κινήσει σὺν τῇ σελήνῃ τρεπόμε νον, τὸν δὲ ἡλιοσέληνον τῆς συνόδου τῶν φωστήρων τούτων οἷον ἄγαλμα ταῖς κατ᾽ οὐρανὸν συνόδοις τε καὶ διαστάσεσιν ἀφομοιωθέν. Οὕτω μεστὰ πάντα θεῶν, τὰ μὲν ἐν γῇ τῶν οὐρανίων, τὰ δὲ ἐν οὐρανῷ τῶν ὑπὲρ τὸν οὐρανόν, καὶ πρόεισιν ἑκάστη πληθυομένη σειρὰ μέχρι τῶν ἐσχάτων· τὰ γὰρ ἐν ἑνὶ πρὸ τῶν πάντων, ταῦτα ἐν πᾶσιν ἐξεφάνη, ἐν οἷς καὶ ψυχῶν συστάσεις ἄλλων ὑπ᾽ ἄλλοις ταττομένων θεοῖς, ἔπειτα ζῴων ἡλιακῶν εἰ τύχοι πλῆθος, οἷον λέοντες καὶ ἀλεκτρυόνες, μετέχοντες καὶ αὐτοὶ τοῦ θείου κατὰ τὴν ἑαυτῶν τάξιν. Καὶ τὸ θαυμαστὸν ὅπως ἐν τούτοις τὰ ἐλάττονα δυνάμει τε καὶ μεγέθει τοῖς κατ᾽ ἄμφω κρείττοσίν ἐστι φοβερά· ὑποστέλλεται γὰρ ὁ λέων, φασί, τὸν ἀλεκτρυόνα. Τὸ δὲ αἴτιον ἀπὸ μὲν τῆς αἰσθήσεως οὐκ ἔστι λαβεῖν, ἀπὸ δὲ τῆς νοερᾶς ἐπιβλέψεως καὶ τῆς ἐν τοῖς αἰτίοις διαφορᾶς. Ἐνεργεστέρα γοῦν ἐστιν ἡ τῶν ἡλιακῶν συμβόλων εἰς τὸν ἀλεκτρυόνα παρουσία· δηλοῖ δὲ τῶν ἡλιακῶν περιόδων συναισθανόμενος καὶ ᾄδων ὕμνον τῷ φωστῆρι προσιόντι τε καὶ ἐπὶ τὰ λοιπὰ κέντρα τρεπομένῳ· διὸ καὶ ἄγγελοί τινες ἡλιακοὶ ὤφθησαν τοιαύτας ἔχοντες μορφάς, καὶ ὄντες ἀμόρφωτοι, φαίνονται τοῖς ἐν μορφῇ κατεχομένοις ἡμῖν μεμορφωμένοι. ῎Ηδη δέ τινα τῶν ἡλιακῶν δαιμόνων λεοντοπρόσωπον φαινόμενον, ἀλεκτρυόνος δειχθέντος, ἀφανῆ γενέσθαι φασὶν ὑποστελλόμενον τὰ τῶν κρειττόνων συνθήματα· ἐπεὶ καὶ θείων ἀνδρῶν εἰκόνας ὁρῶντες πολλοὶ ἀνεστάλησαν ὑπ᾽ αὐταῖς τι τῶν μιαρῶν ἐνεργεῖν.
Ἁπλῶς δὲ τὰ μὲν ταῖς περιόδοις τοῦ φωστῆρος συγκινεῖται, ὡς τὰ εἰρημένα φυτά, τὰ δὲ τὸ σχῆμα μιμεῖται τῶν ἀκτίνων, ὥσπερ ὁ φοῖνιξ, τὰ δὲ τὴν ἐμπύριον οὐσίαν, ὥσπερ ἡ δάφνη, τὰ δὲ ἄλλο τι. Ἴδοις ἂν οὖν τὰς συνεσπειραμένας ἰδιότητας ἐν ἡλίῳ μεριζομένας ἐν τοῖς μετέχουσιν ἀγγέλοις, δαίμοσι, ψυχαῖς, ζῴοις, φυτοῖς, λίθοις. Ὅθεν οἱ τῆς ἱερατικῆς ἡγεμόνες ἀπὸ τῶν ἐν ὀφθαλμοῖς κειμένων τὴν τῶν ἀνωτέρω δυνάμεων θεραπείαν εὑρήκασι, τὰ μὲν μίξαντες, τὰ δὲ οἰκείως ἀναιρούμενοι· ἡ δὲ μῖξις διὰ τὸ βλέπειν τῶν ἀμίκτων ἕκα στόν τινα ἔχον ἰδιότητα τοῦ θεοῦ, οὐ μὴν ἐξαρκοῦν πρὸς τὴν ἐκείνου πρόκλησιν· διὸ τῇ μίξει τῶν πολλῶν ἑνίζουσι τὰς προειρημένας ἀπορροίας καὶ ἐξομοιοῦσι τὸ ἐκ πάντων ἓν γενόμενον πρὸς ἐκεῖνο τὸ πρὸ τῶν πάντων ὅλον· καὶ ἀγάλματα πολλάκις κατασκευάζουσι σύμμικτα καὶ θυμιάματα, φυράσαντες εἰς ἓν τὰ μερισθέντα συνθήματα καὶ ποιήσαντες τέχνῃ ὁποῖον κατ᾽ οὐσίαν τὸ θεῖον περιληπτικὸν καθ᾽ ἕνωσιν τῶν πλειόνων δυνάμεων, ὧν ὁ μὲν μερισμὸς ἠμύδρωσεν ἑκάστην, ἡ δὲ μῖξις ἐπανήγαγεν εἰς τὴν τοῦ παραδείγματος ἰδέαν. Ἔστι δὲ ὅτε καὶ μία πόα καὶ λίθος εἷς ἀρκεῖ πρὸς τὸ ἔργον· ἀπόχρη γὰρ πρὸς μὲν αὐτοφάνειαν τὸ κνέωρον, πρὸς δὲ φυλακὴν δάφνη, ῥάμνος, σκύλλα, κουράλιον, ἀδάμας καὶ ἴασπις, πρὸς δὲ πρόγνωσιν ἡ τοῦ ἀσπάλακος καρδία, πρὸς δὲ καθάρσεις τὸ θεῖον καὶ τὸ θαλάττιον ὕδωρ.
Διὰ μὲν οὖν τῆς συμπαθείας προσήγοντο, διὰ δὲ τῆς ἀντιπαθείας ἀπήλαυνον, καθαίροντες εἰ τύχοι θείῳ καὶ ἀσφάλτῳ καὶ περιρραίνοντες θαλάττῃ· καθαίρει γὰρ τὸ μὲν θεῖον διὰ τὸ δριμὺ τῆς ὀσμῆς, ἡ δὲ θάλαττα διὰ τὸ μετέχειν ἐμπυρίου δυνάμεως.
Καὶ ἐν ταῖς τελεταῖς δὲ καὶ ταῖς ἄλλαις περὶ τοὺς θεοὺς θεραπείαις ζῷά τε προσήκοντα ἐξελέγοντο καὶ ἕτερ᾽ ἄττα. Ἀπὸ δὴ τούτων καὶ τῶν τοιούτων ὁρμηθέντες, τὰς δαιμονίους δυνάμεις ἔγνωσαν, ὡς προσεχεῖς εἰσιν οὐσίαι τῆς ἐν τῇ φύσει καὶ τοῖς σώμασιν ἐνεργείας, καὶ ἐπηγάγοντο δι᾽ αὐτῶν τούτων εἰς συνουσίαν· ἀπὸ δὲ τούτων ἐπ᾽ αὐτὰς ἤδη τὰς τῶν θεῶν ἀνέδραμον ποιήσεις, τὰ μὲν ἀπ᾽ αὐτῶν διδασκόμενοι, τὰ δὲ καὶ αὐτοὶ κινούμενοι παρ᾽ ἑαυτῶν εὐστόχως εἰς τὴν τῶν οἰκείων συμβόλων ἐπίνοιαν· καὶ οὕτω λοιπόν, τὴν φύσιν καὶ τὰς φυσικὰς ἐνεργείας κάτω καταλιπόντες, ταῖς πρωτουργοῖς καὶ θείαις ἐχρήσαντο δυνάμεσι.
πηγή: eleysis69